Określenie „aromaterapia” pochodzi od francuskiego słowa „aromatherapie” – które możemy przetłumaczyć jako „terapia zapachem”. Jest to metoda medycyny naturalnej polegająca na aplikacji olejków eterycznych w celach zdrowotnych.
Naturalne olejki eteryczne są pozyskiwane z wszystkich części roślin, z: kwiatów, owoców, liści, nasion, kory, a nawet żywicy.
Drzewko pomarańczowe jest przykładem rośliny o wszechstronnym zastosowaniu w aromaterapii. Olejki eteryczne są pozyskiwane ze skórki owocu, z kwiatów (neroli), a także liści (petitgrain).
Olejki z owoców cytrusowych pozyskiwane są w drodze destylacji mechanicznej - wytłaczane. Przykładowo, do produkcji 15 ml olejku z cytryny potrzeba około 45 cytryn.
Jednak do najpopularniejszych metod pozyskiwania olejków eterycznych należy destylacja parą wodną, która pod ciśnieniem jest przepuszczana przez składniki pochodzenia roślinnego (np. kwiaty). W ten sposób zostaje uwolniony olejek eteryczny. Jest to bardzo skomplikowany proces wymagający specjalistycznego sprzętu. Zbyt niskie temperatura i ciśnienie nie uwolnią cennego olejku, z kolei zbyt wysokie parametry mogą zaburzyć wrażliwy skład chemiczny ekstraktu i zmienić jego właściwości. Z tego powodu pozyskanie czystego olejku metodami domowymi jest niemożliwe.
Równie ważny jest skrupulatny dobór odpowiednich gatunków i części roślin zbieranych w idealnym momencie, w którym komponenty olejków eterycznych występują w najwyższym stężeniu. Aby uzyskać w pełni czysty eteryczny ekstrakt z rośliny, potrzeba bardzo dużo surowca. To wszystko wpływa na cenę olejku eterycznego. Przykładowo, na 1 g olejku z jaśminu potrzeba ok. 750 g świeżych kwiatów. W przypadku olejku z róży (najdroższego na świecie), na 1 g olejku potrzeba zebrać i wydestylować 5-8 kg płatków tego kwiatu.
Metody aplikacji olejków:
1/ wcieranie bezpośrednio w skórę np., w formie masażu,
2/ wdychanie (inhalacja),
3/ kompresy, kąpiele z dodatkiem olejków,
W przypadku niektórych olejków posiadających odpowiednie atesty – można stosować je wewnętrznie, np. pić dodane do wody.
Jak aromaterapia działa.
„Lotne cząstki związków zapachowych i składniki olejków eterycznych za pomocą receptorów węchowych w błonie śluzowej nosa docierają do mózgu skutecznie łagodząc lub eliminując między innymi bóle mięśni, stres, nerwice, poprawiają samopoczucie. Zapachy przenikają do krwi jako lecznicze substancje chemiczne, a z nią do wszystkich organów ciała. Wykazują właściwości aseptyczne, bakteriobójcze, przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Poprawiają nastrój i podnoszą kondycję zdrowotną ciała.” [1].
„Konwencjonalna (lub, jak nazywa ją Robert Tisserand, „holistyczna”) aromaterapia staje się alternatywą dla tych, których nie zadawala forma medycyny typu: „lecząc objawy, zniszczysz chorobę”. Badania kliniczne dowiodły jej skuteczności w wielu przypadkach, zwłaszcza tych, z którymi konwencjonalne formy leczenia nie mogą sobie poradzić. Aromaterapia holistyczna to całościowa terapia, w której olejki eteryczne, poprzez masaż lub inhalację, przenikają do ciała, mając za zadanie wywołać pożądane efekty fizjologiczne, mentalne i emocjonalne. Sztuka aromaterapii tkwi w fachowym masażu, szerokiej wiedzy o właściwościach olejków eterycznych i ich wykorzystaniu w leczeniu określonych schorzeń. Nie można opanować konwencjonalnej aromaterapii, przeczytawszy zaledwie kilka książek i kupiwszy mnóstwo olejków.” [2].
Ja studiuję aromaterapię od kilku lat, podobnie jak naukę pokrewną, czyli ziołolecznictwo. O olejkach nie wystarczy czytać. Tutaj najważniejsza jest praktyka, praca z wieloma przypadkami, z różnymi dolegliwościami, w moim przypadku zarówno ludzkimi jak i zwierzęcymi. Ważny jest nie tylko dobór odpowiedniego olejku/olejków, ale również dobranie odpowiedniej proporcji, tak, by zadziałał, ale żeby nie przedobrzyć.
Aromaterapia posiada również swoje „BHP”. Nie wszystkie olejki nadają się dla dzieci. Niektóre mogą wywoływać reakcje alergiczne lub działać drażniąco.
Aby zminimalizować ryzyko reakcji alergicznej, w przypadku miejscowego stosowania olejków, należy rozcieńczyć olejek w roślinnych oleju bazowym (woda nie rozcieńcza olejków eterycznych). Najlepiej nadaje się do tego frakcjonowany olej kokosowy. Jest on w postaci płynnej, bezzapachowej i jest delikatny dla skóry. Możemy wykorzystywać również inne oleje, np.: olej ze słodkich migdałów, który jest bardzo delikatny i nadaje się dla małych dzieci, olej konopny o działaniu hipoalergicznym, łagodzący dolegliwości, typu egzema i AZS, czy olej sezamowy, który nadaje się do skóry suchej i wrażliwej.
W przypadku obawy podrażnienia skóry lub wystąpienia reakcji alergicznej, warto najpierw użyć olejku na małej powierzchni ciała, np. na stopie. Unikajmy również powierzchni wrażliwych, takich jak okolice oczu, wnętrze uszu. Gdy olejek niechcący dostanie się do oczu, absolutnie nie używaj wody, żeby je przemyć. Woda jest nośnikiem dla olejku eterycznego, więc spotęguje jego działanie. W takich okolicznościach oko przecieramy olejem/oliwą.
Uważajmy również, gdy używamy olejków eterycznych do kąpieli. Mogą uczulać, ponadto styczność z gorącą wodą, może działać na skórę drażniąco.
Oczywiście, jeśli mówimy o „aromaterapii”, nie mamy na myśli jedynie ładnych zapachów. Olejek jaśminowy kupiony za 15 zł, zaaplikowany do komika zapachowego, napełni nasze mieszkanie ładnym zapachem jaśminu, ale nie będzie posiadał właściwości terapeutycznych. Po pierwsze, naturalny olejek z jaśminu jest jednym z droższych olejków, a jego cena za pojemność 15 ml może dochodzić do 300 zł. Za 15 zł możemy kupić jego syntetyczny odpowiednik. Po drugie, olejki terapeutyczne tracą swoje właściwości w temperaturze powyżej 30oC, a wiec użycie nawet naturalnego olejku w kominku, spowoduje, iż straci on swoje właściwości.
Olejki terapeutyczne możemy wdychać bezpośrednio, np. wtarte w dłonie, które następnie przykładamy do nosa (uważając na oczy) lub korzystamy z urządzeń, które rozpylają olejki w pomieszczeniu przy pomocy fal ultradźwiękowych (tzw. „dyfuzory”).
Olejki niektórych firm posiadają specjalne certyfikaty, świadczące o tym, że nie tylko mają właściwości terapeutyczne, ale również nie są zanieczyszczone różnymi niechcianymi dodatkami chemicznymi. Przykładem takiego certyfikatu jest CPTG -Certified Pure Therapeutic Grade (Certyfikowana Czysta Klasa Terapeutyczna).
Olejki posiadające ten certyfikat cechuje:
– jakość regularnie kontrolowana w warunkach laboratoryjnych przez same firmy produkujące olejki, a także przez zewnętrznych audytorów,
– brak pestycydów i metali ciężkich,
– brak sztucznych barwników i wypełniaczy,
– brak domieszek olejków z innych roślin,
– brak domieszek olejków syntetycznych,
– kontrolowane uprawy na obszarach macierzystych dla danej rośliny, ekologiczne uprawy, zbiór w optymalnym momencie dla otrzymania najwyższej jakości olejku.
Jeżeli chcecie na poważnie zająć się aromaterapią, warto korzystać z dobrych produktów, posiadających odpowiednie atesty. Umożliwi to wam korzystanie z właściwości terapeutycznych danej rośliny przy zminimalizowaniu ryzyka wystąpienia alergii, podrażnień, czy innych negatywnych skutków ubocznych.
100% naturalne, czyste olejki posiadające najbardziej restrykcyjny certyfikat CPTG możesz nabyć lub zamówić w moim sklepie VINCI – ZDROWIE Z NATURY lub zarejestrować się za moim pośrednictwem i nabywać je bezpośrednio u producenta (mail do kontaktu: biuro@vincinatura.pl).
Bibliografia:
[1] Agnieszka Hłobił, Izabela Piecuch „Aromaterapia jako wspomaganie w psychopedagogice”, Politechnika Koszalińska, rok 2010.
[2] Scott Cunningham „Magiczna aromaterapia”, Studio Astropsychologii, Białystok, rok 2010.
Artykuły powiązane:
Rola olejków eterycznych w podnoszeniu wibracji.